top of page
espastaglutensiz

Çölyak Hastalığı - Gluten Duyarlılığı Nedir?

Güncelleme tarihi: 3 Şub 2022

Sizlerle, internet üzerinden yaptığım bu konu ile ilgili araştırmalardan yola çıkarak güvenilir olduğuna inandığım sayfalardan faydalı olacağına inandığım bilgileri içeren özet bir yazı paylaşmak istedim. Sayfanın en altında da alıntı yapmış olduğum internet sitelerinin linkleri yer alıyor, dilerseniz bu linkler üzerinden sayfaları detaylı da inceleyebilirsiniz.


Gluten Nedir?


Bir tür protein grubu olan gluten; arpa, buğday ve çavdar gibi tahıllarda bulunur. Bu tahılların kullanıldığı işlenmiş gıdalarda da bulunan gluten, insan vücudu tarafından sindirilmesi zor bir besindir. Kullanıldığı besinlere kıvam veren, mayalanmasını sağlayan ve ürünlerin birbirine bağlanmasına yardımcı olan gluten, farklı proteinlerin karışımından oluşur. Ekmek gibi unlu ürünlerin, pişirilirken kabarmasını sağlar. Vücut tarafından çoğunlukla tolere edilen bu madde, zaman zaman bağışıklık sisteminin reaksiyon göstermesine ve bazı alerjik reaksiyonların oluşmasına yol açabilir. Gluten duyarlılığı, çölyak hastalığı, buğday alerjisi ve irritabl bağırsak sendromu gibi rahatsızlıkları olan kişilerin, gluten tüketmemesi gerekir. Bazı araştırma sonuçlarında bu hastalıklardan herhangi birine sahip olmayan kişilerin de gluten tüketmemesinin daha sağlıklı olduğu kabul edilir. *


Çölyak Hastalığı Nedir? Belirtileri Nelerdir?


Çölyak hastalığı genel olarak bir ince bağırsak hastalığı olarak ifade edilebilir ve duyarlı kişilerde gluten maruziyeti sonucu ortaya çıkar. Duyarlılık genellikle genetik faktörler ile ilişkilidir. Kronik (uzun süreli) seyirli bu rahatsızlıkta önemli tedavi yaklaşımı ise besinlerle gluten alımının engellenmesidir.**


Çölyak hastalığı belirtileri her hastada kendini aynı şekilde göstermez. Bu hastalığın belirtileri çocukluk yaşlarında olduğu gibi yetişkinlik döneminde de ortaya çıkabilir. Belirtilerin ortaya çıkmasını etkileyen faktörlerden biri de gluteninin hangi yaşta beslenme düzenine girdiği ve ne kadar tüketildiği ile ilgilidir. Yaygın olarak görülen belirtiler ise şöyledir:

  • Karın şişkinliği

  • Kansızlık

  • Kusma

  • Kas zayıflığı

  • İshal veya kabızlık

  • Yaşa göre kilo azlığı

  • İştahsızlık

  • Eklem ve kemik ağrıları

  • Büyüme geriliği

  • Kaşıntılı cilt döküntüleri

  • Depresyon

  • Davranış değişikliği

  • Adet düzensizliği

  • Ağız içerisinde aftlar

  • Tuvalet ihtiyacının artması

  • Kötü kokulu dışkı

  • Diş minesi sorunları

  • Tekrarlayan çürükler

  • K vitamini eksikliğine bağlı kanama

  • A vitamini eksikliğine bağlı gece körlüğü ***


Gluten Duyarlılığı Nedir?


Çölyak hastalığı için bir kan testi mevcuttur, ancak herhangi bir test gibi %100 doğru değildir. Bu kan testi negatif olsa bile kişide yüksek bir çölyak hastalığı şüphesi veya aile öyküsü varsa, bir gastroenteroloğun endoskopi yapması gerekebilir. Bazı hastalarda ise çölyak hastalığı belirtileri vardır ancak kan testleri ve endoskopileri negatif veya normaldir. Bu duruma çölyak dışı gluten duyarlılığı denir. Belirtiler karın ağrısı, şişkinlik, gaz, ishal, uyuşukluk veya yorgunluk gibi çölyak hastalığına benzer olabilir. Gluten diyetten çıkarıldığında belirtiler düzelir ve gluten içeren yiyecekler yeniden verildiğinde geri döner.****


Çölyak olmayan (non celiac) gluten hassasiyetleri, Çölyak hastalığından kat kat daha fazla görülmektedir. Bu gluten hassasiyetleri, çölyaktan daha farklı klinik tablolarla ortaya çıkar. Örneğin, migren, romatizma, haşimato, fibromiyalji, vücut döküntüleri, dermatitis herpetiformis, diyabet, sedef benzeri döküntüler, iyileşmeyen vücut ağrıları, iyileşmeyen baş ağrıları, alerjiler, sebebi bilinmeyen kaşıntılar gibi pek çok durumda gluten hassasiyeti vardır. Aşağıdaki hastalıklardan herhangi birinden şikâyetçi iseniz, aslında altta yatan sebep gluten hassasiyeti olabilir!

  • Eklem romatizması

  • Kısırlık

  • Osteoporoz

  • Karaciğer yetmezliği

  • Anemi

  • Migren

  • Depresyon

  • Fibromiyalji

  • Kronik yorgunluk

  • Şizofreni

  • Reflü

  • Alerjiler

  • Cilt döküntüleri (Dermatitis herpetiformis)

  • Ülseratif kolit

  • Crohn hastalığı

  • Diyabet

  • Huzursuz bacak sendromu

  • İyileşmeyen vücut ağrıları

  • İyileşmeyen başağrıları

  • İrritabl barsak sendromu (İBS)

  • Tüm otoimmün hastalıklar *****


Yukarıda paylaşmış olduğum bilgileri aldığım internet sitelerinin linklerini de aşağıda paylaştım. Dilerseniz bu linkler üzerinde yazıların tamamına da ulaşabilirsiniz.


Aşağıda araştırma yaparken incelediğim ve ilgi çekici olduğunu düşündüğüm sayfalardan birinin de linkini sizlerle paylaşmak istiyorum. "Gluten Duyarlılığı (Çölyak dışı gluten duyarlılığı) Olan Bir Hastanın Çektiği Sıkıntılar" başlıklı bu sayfada bir doktorun hastası ile olan yazışmaları yer almakta olup dilerseniz bu sayfayı da inceleyebilirsiniz:



Sağlıklı ve mutlu kalın


ESpasta


18 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Comments


bottom of page